بررسی پایداری دیواره های ساحل چپ مخزن سد گتوند با نگرشی ویژه بر نقش مصالح انحلال پذیر

مخزن سد گتوند با طولی بیش از نود کیلومتر توسط سازند های گچساران، میشان، آغاجاری و بختیاری احاطه شده است. مسئله مهم در مخزن سد حضور سازند گچساران می باشد که حاوی حجم قابل ملاحظه ای از نمک است و به فاصله چهار کیلومتر، در بالادست سد قرار دارد. شور شدن آب سد در نتیجه انحلال نمک در آب مخزن می تواند عوارض جدی زیست محیطی به همراه داشته باشد. علاوه بر انحلال مستقیم نمک در تماس با آب مخزن، ناپایداری دامنه ای نیز می تواند بر این فرایند تاثیرگذار باشد. لغزش های احتمالی در دامنه های حاوی نمک، حجم قابل ملاحظه ای از نمک را در مدت زمان کوتاهی در تماس با آب مخزن قرار خواهد داد. انحلال مداوم رخنمون های جدید نمکی در پیشانی دامنه حرکات دامنه ای را به طور فزاینده ای تحریک خواهد کرد. در این تحقیق به منظور بررسی فرایند زمین لغزش در محدوده مخزن، و همچنین تاثیر انحلال لایه های نمکی بر لغزش، پس از یک بازدید صحرایی از منطقه، نمونه هایی از نمک به آزمایشگاه منتقل و با استفاده از روش سیرکولاسیون میزان انحلال پذیری آن در شرایط مختلف مورد بررسی قرار گرفت، و نتایج به شرایط مخزن تعمیم داده شد. از طرف دیگر ویژگی های مهندسی مصالح غالب سازنده توده های سنگی نیز با استفاده از آزمایش های مکانیک سنگ تعیین شد. سپس نتایج حاصل از آزمایش های انجام شده بر روی نمونه های سنگ بکر و روش gsi جهت برآورد پارامترهای مهندسی توده سنگ مورد استفاده قرار گرفت. در نهایت شرایط پایداری دامنه با توجه به ترازهای مختلف آبگیری مخزن، و همچنین تاثیر انحلال لایه های نمکی، افت تراز آب و حفره های کارستی با مدل سازی حالات مختلف در نرم افزار slide مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحلیل ها نشان می دهد که لغزش ها در محدوده مخزن بیشتر کم عمق هستند و تحت تاثیر انحلال لایه نمکی ایجاد می شوند. همچنین افت تراز آب مخزن و حضور حفره های کارستی ضریب ایمنی دامنه را به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش می دهند.